Hãy tưởng tượng bạn là khách đến sống cùng với một gia đình người Pháp có mức sống trung lưu.
Đây hẳn sẽ là một dịp tốt để bạn quan sát nề nếp sinh hoạt thường nhật của người dân Pháp-những người mà dù ở tầng lớp nào cũng có một đặc điểm chung trong cung cách là rất nhẹ nhàng lịch lãm. Họ nhẹ nhàng lịch lãm trong cả kiểu ăn lẫn cách uống. Vậy trong một ngày, từ sáng sớm vừa thức giấc đến tối khuya trước khi đi ngủ, người Pháp thường uống những gì? Họ có tự pha trà hoặc tự pha cà phê rồi ngồi nhâm nhi với tờ báo trên tay như người Việt ta không?
Xin phép được lần lượt trả lời những câu hỏi trên.
Đầu tiên là người Pháp không uống trà mạn như kiểu người Việt Nam. Họ thường uống cà phê vào buổi sáng. Nhưng cũng không pha cà phê vào phin rồi ngồi đợi từng giọt cà phê tí tách rơi xuống ly như người Việt. Đã có người thử vừa hít hà mùi cà phê thơm phức lan tỏa, vừa nhâm nhi từng ngụm cà phê phin và kết quả là … họ đã trắng đêm vì không sao có thể ngủ được!
Người Pháp thường uống cà phê theo kiểu riêng của họ. Kiểu này đơn giản, dễ làm và cũng không kém phần tinh tế. Kiểu pha cà phê này được người ta quen gọi là cà phê kiểu Pháp, mặc dù thứ để pha cà phê lại do một người Ý sáng chế ra sau đó bán bản quyền cho một người Thụy Sỹ từ năm 1933. Rất nhiều người thích uống cà phê pha theo kiểu này bởi những thao tác đơn giản của nó, đồng thời cũng chiết xuất được rất nhiều hương thơm từ bột cà phê.
Đầu tiên bạn phải có khoảng 4 thìa cà phê bột để đủ cho 4 ly cà phê. Điểm khác biệt giữa cà phê kiểu Pháp với cà phê kiểu Việt Nam là cà phê kiểu Pháp chỉ cần xay vừa phải, chứ không phải xay nhuyễn, xay mịn. Rồi nhất thiết phải có một bình pha cà phê kiểu Pháp (gồm bình thủy tinh và piston lọc).
Việc đầu tiên là bạn phải làm nóng bình pha thủy tinh và piston lọc bên trong trước bằng cách cho nước sôi súc mạnh rồi bỏ nước rửa đi. Phải bảo đảm lượng cà phê dùng để pha của bạn là cà phê sạch và nguyên chất. Bình pha phải được vệ sinh sạch sẽ trước khi dùng. Nếu bã cà phê còn vương trong bình sẽ làm giảm chất lượng ly cà phê của bạn!
Cho nước sôi vào trong bình, để nước thấm vào lượng cà phê bột, dừng khi nước đến mức giữa bình. Sau 1 phút, vừa khuấy đều vừa cho nước nóng vào đầy bình thủy tinh và đóng nắp bình lại. Sau 4 phút, ấn nhẹ piston lọc thật chậm để tách bột cà phê và nước cà phê đã pha xong.
Một lưu ý nhỏ: đối với cà phê kiểu Pháp, phải chắc chắn rằng bạn sẽ thưởng thức ngay sau khi pha. Vì nếu để cà phê đã pha quá lâu, vị cà phê sẽ nhạt ở ly đầu và rất đậm ở ly cuối.
Nếu muốn được hưởng bầu không khí gia đình thì pha cà phê kiểu Pháp ở nhà là một lựa chọn hay. Nhưng nếu muốn nhìn ngắm phố thường cùng người qua lại, thì chủ nhà sẽ dẫn bạn ra quán cà phê gần nhà để vừa trò chuyện, vừa nhìn ngắm, vừa thưởng thức cà phê giữa tiết trời buổi sáng cực kỳ trong lành và dễ chịu-điều không dễ có ở Việt Nam.
Hầu như ở bất cứ đâu, bạn cũng có thể tìm thấy những quán cà phê nhỏ xinh. Đối với người Pháp, quán cà phê luôn là một địa chỉ quen thuộc để gặp gỡ trao đổi đủ mọi vấn đề, từ chuyện chính trị đến những câu chuyện đời tư của những người nổi tiếng.
Các quán cà phê đều có chung một vài đặc điểm, ví dụ như hầu hết đều tọa lạc ở các góc phố, quán nào cũng có khu ngồi bên trong và khu ngồi bên ngoài. Khu vực bên trong được bài trí giản dị, nhẹ nhàng, còn khu vực bên ngoài tức là một dãy bàn ghế được kê sát nhau trên vỉa hè của quán. Với người Pháp, đã đến quán cà phê là phải có thời gian để thảnh thơi trò chuyện và thưởng thức đồ uống chứ không thể sấp ngửa vội vàng. Khi trò chuyện cùng nhau, những khách hàng cũng không to tiếng để gây một sự ồn ào náo nhiệt. Tất cả mọi thứ trong quán, từ bàn ghế đến những bức tranh nhỏ treo tường đều khiến khách hàng có cảm giác thư thái. Và khi đã bước vào một không gian như thế, tự khách hàng sẽ hiểu đây không phải là chỗ cho những xô bồ thô tục.
Đối với người Pháp, khi vào quán, gọi một ly cà phê có nghĩa là họ muốn uống một ly cà phê nóng. Có lẽ tập quán này do yếu tố thời tiết quy định bởi khí hậu ở Pháp là khí hậu ôn đới nên tiết trời quanh năm khá ôn hòa. Với kiểu dạng thời tiết như thế, ngay từ sáng đã gọi một ly cà phê đá thì quả là không phù hợp.
Sau đây là một số gợi ý để bạn có thể lựa chọn một ly cà phê theo đúng với ý muốn của bạn: Khi bạn gọi “un café” – Có nghĩa là một ly cà phê espresso đậm đặc và nguyên chất sẽ được phục vụ cho bạn. Nhưng khi bạn gọi “un double” – nghĩa là bạn sẽ được thưởng thức một ly đúp, với lượng espresso gấp đôi. Khi bạn nói bạn muốn uống “une noisette” – Tức một ly espresso nhưng có thêm chút sữa hoặc creme có bọt ở phía trên trông cực kỳ hấp dẫn đang đợi bạn. Nhưng “café au lait” thì chỉ là một ly espresso cộng với sữa nóng mà thôi. Bạn đừng ngạc nhiên khi thấy một ly nước đặt kèm với một ly “café allongé”. Đặt như thế bởi nếu thấy một ly espresso nguyên chất là quá đặ đối với bạn, bạn hoàn toàn có thể pha thêm nước hoặc uống một ngụm nước sau khi uống ngụm cà phê.
Ngoài cà phê, bạn hoàn toàn có thể chọn lựa những đồ uống khác. Ví dụ như ”chocolat chaud” – nghĩa là sô-cô-la nóng. ”Thé” – có nghĩa là trà. Thông thường loại trà này được pha trong một cái ấm nhỏ, được đưa ra cùng mới một cái ly và một hai gói đường. ”Thé au Lait’ – Nghĩa là trà uống cùng với một chút sữa nóng. ”Tisane” – Tức là một loại trà thảo mộc. Một thứ đồ uống khá phổ biến ở Pháp bao gồm hoa chanh, cỏ roi ngựa, bạc hà, hoa cúc và lá xô thơm.
Rời khỏi quán cà phê, có thể bạn sẽ tự hỏi: ”Vậy thì ngoài cà phê, bia, rượu và những đồ uống đã thấy ở trong quán. Người Pháp còn uống những gì?” ”Sữa và nước” là câu trả lời được bật ra ngay tức thì đối với bất kỳ người dân già trẻ lớn bé nào. Tuy vậy câu chuyện về sữa và nước, tức là câu chuyện về sự sản xuất và sức tiêu thụ của hai thứ đồ uống này sẽ là nội dung rất thú vị mà có thể bạn chưa biết trong số báo sắp tới.
Saomai Pham
© 2024 | Thời báo PHÁP
